پارک ملی کویر را میتوان از بزرگترین پارکهای ملی جهان برشمرد؛ منطقهای که از نظر جغرافیایی از شرق به کویر مرکزی، از جنوب شرقی به اردستان و کاشان، از جنوب به قم، از شمال غرب به گرمسار و از غرب به ورامین و جنوب شرق استان تهران محدود میشود.
منطقه حفاظت شده پارک ملی کویر هوای خشک همراه با بارش باران بسیار محدود دارد و از پوشش گیاهی مانند تاغ، قیچ، گز، اسکنبیل، افدرا، آتی پیکلس و غیره برخوردار است و از سویی جانوران، خزندگان و پرندگان مانند گورخر، پلنگ، یوزپلنگ، آهو، کل، قوچ، گرگ، کفتار، روباه، خرگوش، شغال، لاک پشت، اردک، کبک، درنا، قرقاول و غیره در آن یافت میشود.
اسماعیل میرانزاده، فرمانده یگان حفاظت محیط زیست استان تهران، و مؤلف کتاب «کویر ارواح» درباره این پارک ملی میگوید: پارک ملی و منطقه حفاظت شده کویر با وسعتی معادل ۷۰۰ هزار هکتار از سال ۵۵ به عنوان قرق دولتی زیر نظر کانون شکار قرار گرفت، سپس با ارتقای کانون شکار به سازمان شکاربانی و نظارت بر صید، این محدوده در سال ۱۳۴۶ به منطقه حفاظت شده و در سال ۱۳۵۰ به پارک ملی تبدیل شد.
وی میافزاید: پارک ملی و منطقه حفاظت شده کویر به عنوان نمادی از کویرهای بکر ایران، زیستگاه حیات وحش متنوعی است که بیشتر گونههای موجود در آن جزو گونههای نادر و کمیاب و در خطر انقراض محسوب میشود.
این کارشناس محیط زیست درباره پوشش گیاهی منحصر به فرد این پارک اظهار میکند: بیشتر گونههای گیاهی آن شور و خشکی پسند هستند، پوشش گیاهی منطقه عمدتاً اسکنبیل، کاروان کش، شکر تیغال، آتی پیکلس و درختچههایی چون بادام تلخ، بنه (پسته وحشی)، آلبالوی وحشی، بدبید، تنگس، گز و تاغ را تشکیل میدهد.
وی درباره منطقه کویری «ریگ جن» هم میگوید: منطقه ریگ جن را میتوان به عنوان جزیرهای خشک و برهوت با بافت خاکی ماسههای روان محصور در بین اراضی باتلاقی و شورهزارهای مرکزی مورد بررسی قرار داد.
میرانزاده میافزاید: این منطقه بهطور کامل بکر و دست نخورده بوده و به علت نبود منابع آب در آن محدوده حیاتوحش قابل ملاحظهای در آن مشهود نیست.
فرمانده یگـــان حفــــاظت محیط زیست استان تهران همچنین دربــاره پروژه حفـــاظت از یوزپلنگ اظهار میکند: پروژه حفاظت از یوزپلنگ آسیایی با مشارکت صندوق حمایت از حیات وحش سازمان ملل متحد در ایران کلید خورد و تاکنون هم ادامه دارد و موفق شدهاند تا حدودی آماری از موجودی یوزپلنگ آسیایی برآورد کنند و زیستگاه آن را مورد حفاظت بیشتری قرار دهند
منبع :ایران