شناخت آفت کش‌های شیمیایی/بخش دوم

از گروه فسفر TEPPدر سال ۱۹۳۸ و پاراتیون در سال ۱۹۴۶که فرمول شیمیایی آنها به عنوان غنائم جنگی از آلمان به آمریکا برده شد و ساخته و به بازار عرضه شد.

“مالاتیون” (۱۹۵۰)اولین ترکیب فسفره با طیف اثر وسیع و سمیت کم برای پستانداران می باشد.

امتیاز مهم  ترکیبات فسفره آلی تجزیه سریع آنها به مواد غیر سمی پس از مصرف می باشد.

این ترکیبات بر خلاف سموم کلره آلی در بافت های بدن موجودات زنده و چرخه های زیستی تجمع پیدا نمی کنند.

یک گروه از  ترکیبات حشره کش بسیار نزدیک به سموم فسفره “کاربامات”ها هستند که اولین بار در سال ۱۹۴۷ در سوئیس معرفی شدند ،که عبارتند از ایزولان،پیرولان و دیمتان که در زمان های  قدیم در پزشکی از این ترکیبات استفاده می شد.

پرمصرف ترین این ترکیبات ماده ای به نام “کارباریل” است که در سال ۱۹۷۵ معرفی گردید و هنوز هم به مقدار زیاد در کشاورزی و بهداشت استفاده می شود.

نکته: به طور کلی می توان توسعه تولید و مصرف سموم آفت کش را به ۴ دوره تقسیم نمود :

۱-دوره اول : تا قبل از کشف خواص حشره کش د.د.ت

در این دوره اکثر ترکیبات مصرفی ،معدنی بوده وشامل ترکیبات ارسنیکس،فلوئور و نیز  روغن های گیاهی ،حیوانی و مقدار محدودی ترکیبات گیاهی و سموم آلی مانند: تیوسانات ها می باشد(نسل اول آفت کش ها)

  1. دوره دوم: از سال ۱۹۳۹ تا ۱۹۶۷

در این دوره صدها ترکیب شیمیایی آفت کش کلره، فسفره، کاربامات و…ساخته و به بازار عرضه شد.ترکیبات شیمیایی جدید نظیر مشتقات فرمامیدین،آورمکتینها، اسپینوروئیدها و مشتقات کلرونیکوتینیل در این دوره عرضه شده اند. این دوره هنوز هم کم و بیش ادامه دارد.اما از نقطه اوج خود گذشته است.

۳٫نسل سوم آفت کش ها:از سال ۱۹۶۷ تا کنون:  در این دوره با شناخت خواص حشره کش ،شبه هورمون ها عرصه جدیدی در مبارزه آفات پیش روی انسان قرار گرفته.ترکیبات جلب کننده ،دور کننده،عقیم کننده و حشره کش های میکروبی که شامل میکرو ارگانیسم های بیماری زا نظیر قارچ ها ،باکتری ها،پروتوزوئزها،ویروس ها،ریکتسیها ونماتودها است که نیز در این دوره مورد توجه قرار گرفته اند(نسل سوم افت کش ها)

دوره چهارم:

در برخی از منابع نسل چهارمی از آفت کش ها نیز آورده می شود.در این دوره سم شناسی و بیو تکنولوژی.در هم آمیخته و سموم در حقیقت نوعی از مقاومت اکتسابی در گیاهان می باشد که با وارد کردن ژن های تولید کننده سم به ژنوم گیاه پدید می آید.به طور مثال هنگامی که ژن تولید توکسین از نوعی باکتری به گیاه منتقل می شود.با بیان این ژن سم در خود گیاه به وجود می آید ودیگر نیازی به سم پاشی گیاه نیست.

خصوصیات یک ترکیب شیمیایی آفت کش ایده آل

  1. دارای تأثیر کافی و قطعی روی آفت مورد نظر باشد.
  2. تأثیر سوئی بر محصول سم پاشی شده نداشته باشد.
  3. اثر سوئی بر حشرات مفید مانند انواع زنبورهای گرد افشان،حشرات انگل و شکارچی نداشته باشد.
  4. از نظر اقتصادی مقرون به صرفه باشد.
  5. در شرایط سم پاشی و نگهداری،برای انسان و دام بی خطر باشد.
  6. در محصولات و مواد غذایی،طعم و بوی نامطبوع ایجاد نکند.
  7. تحت شرایط جوی مختلف سمیت خود را علیه آفات حفظ کند.
  8. در محیط اسیدی و قلیایی به سرعت تجزیه نشود.
  9. در اکوسیستم های کشاورزی و غیر کشاورزی و خصوصا زنجیره های غذایی اختلال ایجاد نکند.

اثرات نامطلوب حشره کش ها یا آفت کش ها
اثرات سوء ترکیبات آفت کش در محیط زیست:

سموم آفت کش از لحاظ بیولوژیکی موادی فعال هستند و این قابلیت را دارند که برای موجودات زنده غیر هدف مضر باشند.

اثرات سموم نه فقط در زمان مصرف بلکه بعد از استفاده از آن ها نیز حائز اهمیت فراوان است،به طوری که بعضی از سموم می توانند در محل یا اندام های خاصی از بدن موجودات زنده تجمع یابند و تدریجا به غلظت آنها افزوده شود.

این پدیده نه فقط برای انسان،بلکه برای تمام موجودات زنده مضر خواهد بود.بنابراین سموم دفع آفات ونیز سایر مواد شیمیایی که در کشاورزی مصرف می شوند باید از نظر بهداشت محیط زیست به طور اعم و از نظر تأثیرات آنها بر موجودات زنده وخصوصا نحوه ورود آنها بهد منابع زیستی مورد مطالعه  قرار گیرند.

به طور کلی تأثیر ترکیبات شیمیایی بر طبیعت را می توان به دو صورت مستقیم و غیر مستقیم مورد بررسی قرار داد.

اثرات مستقیم ترکیبات آفت کش در اکوسیستم های طبیعی

اثرات مستقیم سموم عموما ناشی از میزان سمیت و نیز دوام و پایداری آن ها در محیط های بیولوژیکی می باشد.کاربرد سموم وسیع الطیف نظیر اکثر سموم فسفره خصوصا سموم کلره برای مبارزه با افات گیاهی و ناقل عوامل بیماری زا به همان مقیاسی که باعث کنترل آفت می شود،سبب آسیب دیدن جمعیت حشرات مفید مثل(انگل ها-شکارچیان_گرده افشانان)و نیز صدمه دیدن جانداران مفید دیگر در محیط های آبی و خشکی می گردد.

ضد عفونی بذرهای گیاهان توسط قارچ کش ها و حشره کش ها با اینکه یکی از بی خطرترین طرق کاربرد سموم است،خود عامل مهمی در مرگ ومیر پرندگان به طور وسیع می باشد.

اثرات غیر مستقیم ترکیبات آفت کش در طبیعت:

این گروه از آسیب ها به دوام بیش از حد سموم و نیز قابلیت تجمع آنها و منابع زیستی و بافت های بدن موجودات زنده برمی گردد.این مسأله در مورد سموم نسبتا کم دوام فسفره و کاربامات چندان قابل توجه نیست(نه اینکه اهمیتی نداشته باشد)اما در مورد سموم پر دوام کلره به ویژه د.د.ت بسیار حائز اهمیت می باشد.در مورد زیان های غیر مستقیم ،اثرات مزمن و تجمعی سموم در درجه اول اهمیت است.مسمومیت مزمن عبارت است از بروز اثرات سمی یک ترکیب شیمیایی بعد از گذشت زمان نسبتا طولانی و با شدت کمتر در صورتی که تماس و دریافت سم به تدریج صورت گرفته باشد.به طور کلی انواع مسمومیت های مزمن به صورت زیر می باشد:

۱٫مسمومیت های قانونی

مرگ یک حیوان در نتیجه خوردن  یک طعمه مسموم شده که در اینجا منبع غذایی زنده شامل نمی شود،مسمومیت ثانوی نامیده می شود.یک ماده شیمیایی نه تنها قادر است توسط یک بافت به موجود زنده دیگر منتقل شود،بلکه قادر است در زنجیره های غذایی وارد بدن موجودات دیگر شده و تراکم شوند و سرانجام،موجبات مرگ ان ها را فراهم آورد.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

7 + 12 =

پست بعدی

شناخت آفت کش‌های شیمیایی/بخش سوم-پایانی

د اردیبهشت ۲۱ , ۱۳۹۴
به عبارت دیگر مسمومیت ثانوی عبارت است از رابطه انتقال دو جانبه سم را که در آن هر دو فرد مصرف کننده ماده سمی از بین می روند.عوامل مورد نیاز جهت ایجاد مسمومیت ثانوی عبارتند از به کار بردن سموم با سمیت زیاد و دوام زیاد .سم در بافت ها […]
آفت کش