اسفناج

اسفناج به عنوان یک منبع غنی از آهن شناخته شده است، بطوری که ۱۸۰ گرم اسفناج پخته شده، ۴۳٫۶ میلی گرم آهن دارد که این مقدار نسبت به دیگر منابع گیاهی و حیوانی آن مانند گوشت بیشتر است.
همیشه وقتی صحبت از اسفناج می‌شود ناخودآگاه ذهنمان به سمت و سوی کمبود آهن، کم خونی و البته ملوان زبل می‌رود که با خوردن اسفناج به زورآزمایی می پرداخت، هرچند در غنی بودن این سبزی از لحاظ آهن هیچ شکی نیست، اما واقعا با دیگر خواص درمانی فوق العاده اسفناج آشنا هستید‌؟

اسفناج با برگ‌های پهن و با بافت نرم، ترد و رنگ سبز پررنگ خود دارای فواید بی‌شماری است‌که بسیاری از این فواید ناگفته مانده است‌.

“محمدی”، متخصص تغذیه به ایسنا می‌گوید: اسفناج از نظر علم تغذیه سرشار از آهن و ویتامین‌ها و مواد معدنی است که به ندرت در غذاهای دیگر پیدا می‌شود.

وی ادامه می‌دهد: این سبزی که ارزش غذایی زیادی دارد سرشار از ویتامین‌هایی از قبیل آ، ث، ای، کا، ب و املاحی مانند آهن، منیزیم، کلسیم، پتاسیم و فولات است.

محمدی می‌افزاید: اسفناج به عنوان یک منبع غنی از آهن شناخته شده است، بطوری که ۱۸۰ گرم اسفناج پخته شده، ۴۳٫۶ میلی گرم آهن دارد که این مقدار نسبت به دیگر منابع گیاهی و حیوانی آن مانند گوشت بیشتر است.

وی با بیان اینکه با مصرف اسفناج از بیماری‌هایی از قبیل پوکی استخوان، بیماری‌های قلبی، سرطان روده و بیماری‌های مفصلی می‌ توان پیشگیری کرد‌، می‌گوید: اسفناج یکی از گیاهانی است که ظرفیت ضد سرطانی آن خیلی بالا و برای پیشگیری ابتلا به سرطان به سلطان گیاهان معروف است و طبق تحقیقات دانشمندان‌ در کاهش سرطان کولون، سرطان رکتوم، سرطان معده، سرطان پروستات، سرطان حنجره حلق، سرطان مخاط رحم و سرطان گردن، سرطان مری و به ویژه سرطان ریه نقش والایی دارد‌.

محمدی می‌گوید: اسفناج کلسترول خون را پایین آورده و میزان بالای پتاسیم و میزان پایین سدیم موجود در این سبزی برای حفظ تعادل فشارخون لازم است، چرا که پتاسیم کاهش دهنده و سدیم افزایش دهنده فشارخون است‌.

وی می‌گوید: بسیاری از مردم از مزایای هویج جهت سلامتی چشم اطلاع دارند، در حالی که اسفناج نیز به دلیل آن که ویتامین (آ) زیادی دارد از بیماری‌هایی مانند آب مروارید، شب کوری و عفونت پیشگیری کرده و به شکل گیری استخوان و رشد آن کمک می‌کند.

این متخصص تغذیه می‌گوید: اسفناج شامل مقدار زیادی کلسیم است که برای رشد وسلامت استخوان‌ها لازم است و از بروز پوکی استخوان پیشگیری می‌کند و از این رو در دوران بارداری، شیردهی و خصوصاً در خانم‌های یائسه مفید است.

وی می‌افزاید: اسفناج همچنین دارای انرژی بسیار پایینی است، به طوری که هر ۱۰۰ گرم آن حاوی ۱۰ کیلوکالری انرژی است. میزان فیبر خوراکی آن نیز ۸٫۵ گرم در هر ۱۰۰ گرم است که هم فیبر محلول و نامحلول دارد، بنابراین می‌تواند برای افراد با قند و چربی بالا مناسب باشد.

محمدی می‌گوید: اسفناج به خاطر برگ‌های تیره‌اش دارای چندین فایتوکمیکال مهم از جمله لیپوئیک است که به بازسازی آنتی اکسیدان ویتامین E و C می پردازد و به خاطر نقش مهمش در تولید انرژی می‌تواند عاملی موثر برای تنظیم قند خون باشد.

این متخصص تغذیه می‌گوید: اسفناج از نظر داشتن ویتامین b3 بسیار غنی است و از بروز بیماری پلاگر پیشگیری می‌کند‌(پلاگر یک نوع بیماری است که به علت کمبود ویتامین b3 در بدن تولید می‌شود و نشانه‌های آن، ضعف بدن، تشنج ، اختلال در دستگاه هاضمه و به وجود آمدن لکه‌های قرمز روی بدن است.)

محمدی می گوید: مصرف اسفناج می‌تواند در لطافت پوست نقش بسزایی داشته باشد، این سبزی نقش مهمی در تقویت و بازسازی پوست و پیشگیری از بروز چین و چروک‌های پوستی دارد و رنگدانه‌های موجود در اسفناج از پوست در برابر اشعه ماورای بنفش محافظت می‌کند.

وی با بیان اینکه برای حفظ خواص و مواد مفیدی که در اسفناج وجود دارد، نباید آن را آب‌پز کرد‌، می‌افزاید: قرار دادن این سبزی هنگام شست و شو درون آب یا پختن آن به وسیله آب، موجب از بین رفتن خواص مفید و ویتامین‌های آن می‌شود، بنابراین بهترین راه حل آن است که اسفناج را تفت دهید‌.

اگرچه اسفناج در تمام طول سال در دسترس است، اما اسفناج تازه را می‌توان از اوایل فصل پاییز تا اواخر زمستان تهیه کرد‌، این روزها فصل اسفناج است، پس از این فصل نهایت بهره را برای سلامتی‌تان ببرید‌.

اسفناج جزو آن دسته از مواد غذایی است که چندان مورد توجه بسیاری از ما قرار نگرفته است.

شاید بتوانیم روزهایی را به یاد آوریم که بسیاری از مادربزرگ‌های ما از این سبزی در تهیه غذای خانواده استفاده می‌کردند، اما متأسفانه کم‌کم از تأثیر این سبزی در برنامه غذایی ما کاسته شده و هنوز نتوانسته جایگاه خود را در سبد غذایی خانوار بیابد.

در این میان، شاید آگاهی از ویژگی‌های ارزشمند اسفناج بتواند به توجه بیشتر به آن کمک کند.

نام بردن از همه منابع غذایی موجود در اسفناج کار دشواری است. با این همه چند دلیل اصلی وجود دارد که نشان می‌دهد باید اسفناج را در برنامه غذایی خود بگنجانیم.

۱-فیبر زیادی دارد

اسفناج دو برابر دیگر سبزیجات فیبر دارد. یک پیمانه اسفناج حدود ۲۰ درصد فیبر دارد که مانع یبوست است و به هضم غذا کمک می‌کند. فیبر موجود در این سبزی، قند خون را پایین نگه داشته و با ایجاد حس سیری می‌تواند مانع از پرخوری شود.

۲-با سرطان مبارزه می‌کند

پژوهش‌ها نشان داده فلاوونوئید موجود در اسفناج، تقسیم سلولی سلول‌های سرطانی در معده و پوست را کاهش داده و همچنین سبب کاهش چشمگیر خطر ابتلای افراد به سرطان پروستات می‌شود.

۳-خاصیت ضدالتهابی دارد

نئوگزانتین و ویولاگزانتین از جمله مواد ضدالتهاب موجود در اسفناج است که نقش مهمی در کنترل التهابات ایفا می‌کند. این مواد به وفور در اسفناج یافت می‌شود.

۴-حاوی آنتی‌اکسیدان‌های قوی است

ویتامین C و E، بتاکاروتن، منگنز، روی و سلنیوم موجود در اسفناج همگی از آنتی‌اکسیدان‌های قوی برای مقابله با پوکی استخوان، گرفتگی رگ‌ها و فشار خون بالاست.

۵-برای فشار خون مفید است

مطالعات دانشمندان نشان داده است پپتیدهای موجود در اسفناج با جلوگیری از فعالیت برخی آنزیم‌ها سبب کاهش چشمگیر فشار خون می‌شود.

۶-دوست بینایی انسان است

دو آنتی‌اکسیدان لوتئین و زآگزانتین به میزان زیاد در اسفناج موجود است که از چشم در برابر آب مروارید و دژنراسیون ماکولا (تباهی لکه زرد) که به دلیل افزایش سن در برخی سالمندان روی می‌دهد، محافظت می‌کند.

۷-سیستم ایمنی بدن را بهبود می‌بخشد

یک پیمانه اسفناج حاوی مقادیر فراوانی ویتامین A است که نه‌تنها برای برخی از بخش‌های بدن نظیر پوسته‌های مخاطی و دستگاه تنفسی و روده‌ای بسیار سودمند است، بلکه یکی از مواد ضروری برای گلبول‌های سفید خون برای مقابله با عفونت‌هاست.

۸-طراوت پوست را حفظ می‌کند

حجم زیاد ویتامین A موجود در اسفناج به سلامت پوست کمک کرده و رطوبت مورد نیاز آن را تأمین می‌کند. به این شکل، این ماده برای مقابله با پسوریازیس، آکنه و حتی چین و چروک پوست نیز سودمند خواهد بود.

۹-استخوان‌ها را تقویت می‌کند

یک پیمانه اسفناج، مقادیر زیادی ویتامین K دارد که می‌تواند از فعالیت زیاد استئوکلاست (سلول‌هایی که سبب تخریب استخوان‌ها می‌شود) جلوگیری کند. همچنین این ویتامین به ساخت استئوکلسین پروتئینی که برای حفظ تراکم و مقاومت استخوان‌ها ضروری است کمک می‌کند. مصرف یک پیمانه اسفناج تازه یا یک ششم پیمانه اسفناج پخته، حدود دو برابر نیاز روزانه بدن به ویتامین K را برطرف می‌کند. ویتامین K همراه با کلسیم و منیزیم موجود در اسفناج برای استحکام استخوان‌ها دارای اهمیت اساسی هستند.

۱۰- ساز و کار کلسیم در بدن را تنظیم می‌کند

ویتامین K یکی از اجزای لازم برای شکل‌گیری فرآیندی است که از رسوب کلسیم در رگ‌ها و در نتیجه تصلب شرایین‌ها و نیز بیماری‌های قلبی و عروق جلوگیری می‌کند.

۱۱- از سیستم عصبی حفاظت می‌کند

ویتامین K فراوان در اسفناج به ساخت پوشش اطراف عصب‌های موجود در بدن کمک می‌کند. این پوشش نقش مهمی در حفظ سیستم عصبی بدن انسان دارد.

۱۲-سرشار از ویتامین‌ها است

این سبزی پرخاصیت سرشار از ویتامین‌های مختلف از جمله A، K، D و E بوده و حاوی مواد معدنی خوبی نیز هست.

۱۳-منبع خوبی از اسیدهای چرب امگا ۳ است

به گفته پژوهشگران، اسیدهای چرب امگا ۳، می‌توانند از بدن در برابر بسیاری از بیماری‌ها، محافظت کنند.

۱۴-بدن را قلیایی می‌کند.

۱۵-کلسترول خون را پایین می‌آورد.

۱۶-خواص مفید خود را به مدت طولانی حفظ می‌کند

تحقیقات نشان داده حتی نورهای مصنوعی که در فروشگاه‌ها بر روی کیسه‌های پلاستیکی حاوی اسفناج‌ها می‌تابند در واقع به حفظ برگ‌های آن در برابر فاسد شدن کمک می‌کنند و این نشان می‌دهد اسفناج از لحاظ متابولیکی به مدت طولانی فعال و تازه است