بررسی وضعیت مصرف انرژی نشان میدهد که شاخص شدت مصرف انرژی در ایران ۳.۹ برابر میانگین جهانی است. مصرف سرانه انرژی تعدیل شده بر اساس قدرت خرید در ایران ۱.۶ برابر دنیا است.
جمعیت کویر سبز کاشان – ایران سبز: ارتقاء سطح جایگاه استراتژیک ایران در دیپلماسی انرژی در محیط بین الملل، مشکلات انرژی های کنونی برای محیط زیست و جلوگیری از انتشار گازهای گلخانه ای، محدودیت استفاده از منابع سوخت های فسیلی و صیانت از آن، تنوع در منابع انرژی، فرصت کسب و کار جدید، ایجاد شغل، توان بالای منابع تجدیدپذیر در کشور و کمک به پدافند غیرعامل به عنوان ضرورت های توسعه کاربرد انرژی های تجدید پذیر در کشور است.
بیش از ۱۵ هزار مگاوات توان اقتصادی و افزون بر ۴۰ هزار مگاوات ظرفیت فنی در کشور در زمینه انرژی بادی شناسایی شده است. با مطالعات انجام شده توسط موسسهDLR آلمان، در مساحتی بیش از دو هزار کیلومتر مربع، امکان نصب بیش از ۶۰ هزار مگاوات نیروگاه حرارتی خورشیدی وجود دارد. ایران دارای ۱۵ منطقه مستعد زمین گرمایی است. توان حداکثر تولید برق از انواع نیروگاه های زیست توده در سال ۸۶ برای شهرهای بالاتر از ۲۵۰ هزار نفر، بالغ بر ۸۰۰ مگاوات بوده است.
اکنون نزدیک به ۳۰۰ مگاوات انواع نیروگاه های تجدیدپذیر بادی، خورشیدی، زمین گرمایی، زیست توده، آبی کوچک، هیدروژن و پیل سوختی از سوی سانا و در قالب پروژه های پایلوت یا با سرمایه گذاری بخش خصوصی در کشور اجرا شد و سالانه بیش از ۳۰۰ میلیون کیلووات ساعت برق از انرژی های تجدیدپذیر در کشور تولید و به شبکه سراسری تزریق می شود.
علیرغم تلاش های فراوان وزارت نیرو و شرکت توانیر در توسعه انرژی های تجدیدپذیر، بخش خصوصی به طور جدی وارد سرمایه گذاری در این عرصه نشده و علت اصلی آن عدم دسترسی سرمایه گذاران به امکانات مالی بانکها، صندوق ذخیره انرژی، امکانات فاینانس و … است.
موضوع دیگر مشکل تامین نقدینگی لازم و پرداخت مابه تفاوت قیمت تکلیفی و تمام شده برق تولیدی است که باید به سرمایه گذاران خصوصی پرداخت شود. این مساله به رغم قوانین خوبی که وضع شده، در مرحله اجرا با موانعی روبه روست و نقدینگی لازم برای پرداخت این مابه تفاوت سنگین وجود ندارد.
با وجود این مشکلات شرکت توانیر تاکنون تلاش نموده نیروگاه های موجود تجدیدپذیر را پوشش دهد ولی با افزایش تعداد نیروگاه ها در آینده نزدیک، به طور قطع صنعت برق کشور برای پرداخت برق خریداری شده با مشکل مواجه می شود و این موضوع از مسایل اصلی است که باید در آینده نزدیک از سوی وزارت نیرو، دولت و مجلس شورای اسلامی در قالب قوانین جدید و تعیین منبع مالی مناسب رفع شود.
افزایش تقاضای انرژی و انتشار آلاینده ها و گازهای گلخانه ای و بالا رفتن دمای هوا به عنوان چالش های فراروی بخش انرژی ناشی از تغییرات آب و هوا است. مصرف برق واحدهای مسکونی در جهان از ۳۰۰ تریلیون وات ساعت در سال ۲۰۰۰ به چهار هزار تریلیون وات ساعت در سال ۲۰۵۰ می رسد. بهره گیری از منابع انرژی پاک باعث می شود تا از منابع انرژی استفاده بهینه شود. جهان برای بقا، راهی جز مدیریت مصرف ندارد.
منابع نامطمئن و ناکافی و تخریب محیط زیست و تغییرات آب و هوایی به عنوان دو تهدید همزمان در زمینه انرژی به شمار می رود. باید به طور عاجل تقاضای سوخت های فسیلی و تشعشعات مربوط به آنها را کاهش داد. در این خصوص باید سیاست های بهبود بازده برای ارتقای امنیت انرژی و تغییرات آب و هوایی مد نظر قرار گیرد.
بررسی وضعیت مصرف انرژی نشان میدهد که شاخص شدت مصرف انرژی در ایران ۳.۹ برابر میانگین جهانی است. مصرف سرانه انرژی تعدیل شده بر اساس قدرت خرید در ایران ۱.۶ برابر دنیا است. انسان عامل اصلی گرما و آلودگی کره زمین می باشد به نحوی که در بررسی ۱۲ هزار مقاله با موضوع علوم اقلیمی و جوّی در کره زمین، ۹۷ درصد مقالات فعالیت های غیر بهینه در امر مصرف انرژی توسط انسان را عامل اصلی گرما در زمین می دانند.
در آخر باید به این نکته توجه داشت که الهام گرفتن از طبیعت و استفاده از اصول معماری سنتی در ساخت بناها با هدف بهره گیری صحیح و بهینه از منابع یک ضرورت اساسی در کاهش مصرف انرژی محسوب می گردد.
