آبشار شلماش؛ چشمنوازترین آبشار ایران
آبشار شلماش یکی از جاذبههای طبیعی سردشت و از مهمترین آبشارهای آذربایجان غربی به شمار میآید و به دلیل طبیعت زیبای کوهستانی و منظرههای جذاب آن و نیز موقعیت و نوع سنگهای تشکیلدهنده آبشار مورد توجه گردشگران قرار گرفته است.
سردشت یکی از شهرستانهای کردنشین آذربایجان غربی بوده که در ناحیه جنوب باختری این استان و در مرز ایران و عراق قرار گرفته، ارتفاع این شهرستان از سطح دریا یکهزار و ۵۰۰ متر بوده و این شهر با وسعتی حدود یکهزار و ۴۱۱ کیلومتر دارای دو بخش مرکزی و وزینه است و منطقه سردشت کوهستانی، ناهموار پوشیده از جنگل با وسعت یکهزار و ۶۶۰ کیلومتر مربع است.
سردشت طبیعتی بسیار زیبا و آبشار معروفی دارد و در این منطقه آثار تاریخی ویژهای نیز کشف شده است، مردمان این منطقه به کشاورزی و دامداری اشتغال دارند و محصولات منطقه انگور سیاه، گلابی، سیب، بادام، گردو و نخود بوده و از محصولات جنگلی آن نیز مازوج، سقز و دانه روغنی بنه را می توان نام برد.
کشاورزی و دامداری اصلیترین شغل ساکنان منطقه سردشت را تشکیل میدهد، در این منطقه محصولاتی همچون گندم، جو و انواع محصولات باغی به عمل می آید.
از کوههای مرتفع و زیبای منطقه سردشت میتوان از بلفت، ترخان، ابراهیم جلال، کوه نستان، لندی شیخان، داشان قلعه، کاسه بردین، حاجی ابراهیم و برده سپیان نام برد.
کوه گرده سور در غرب شهر سردشت واقع شده که هم اکنون دامنههای آن توسعه پیدا کرده و مشرف بر شهر است، آب سردشت از چشمه خودجوش به نام «سه رچاوه» و یک شعبه از آب روستای «کانیه ره ش» به آب آشامیدنی شهر تامین میشود.
مقبره شیخه سور، ابن الحاج، ملا یوسف اصم، شیخ محمد امین نقشبندی، پیر بابا، شیخ ابوبکر نیزه، مام سرآواله، شیخ مولانا، کورپه و… از مکانهای زیارتی سردشت محسوب میشود.
سردشت یکی از شهرهای آذربایجان غربی بوده که با داشتن موقعیت کوهستانی، جنگلهای انبوه، درههای سرسبز، رودخانههای پرآب و پرندگان متنوع طبیعت بسیار زیبایی به وجود آورده است.
طبیعت سردشت و جادههای پرپیچ و خمی که دل کوه را شکافته و انبوه درختان جنگلی آن آنقدر زیبا بوده که دیدن آن میتواند برای هر تازه واردی بسیار جذاب باشد با این وصف میتوان گفت این منطقه بکرترین مناظر را دارد به طوری که سردشت و شهرهای اطراف آن را باید شمال بدون رطوبت نامید.
چشماندازهای طبیعی سردشت در نوع خود بینظیر است به طوری که با نگاهی به چشماندازهای طبیعی سردشت به جرات میتوان گفت که طبیعت جنگلی آن در برخی مناطق تقریبا دست نخورده مانده و وجود این جنگلهای زیبا، روستای حذرآباد، بیوران و زمیران را دو چندان کرده است.
یکی از جاذبههای مهم گردشگری سردشت چشمه آب معدنی چشمه کانی گراوان بوده که در نزدیکی شهر ربط واقع شده و املاح محلول در آن حداقل یک گرم در لیتر است، این چشمه در کنار روستایی بنام کانی گویز در جنوب شرق حوضه زاب قرار گرفته که آب جوشان از آن بیرون میآید.
وجه تسمیه کانی گراوان؛ کانی به معنی چشمه و گراوان به معنی آب سنگین و سخت است که این سختی به املاح آهکی اشاره دارد و در کل این چشمه معدنی و گازدار است و حتی در امور پوست درمانی مورد استفاده قرار میگیرد.آب چشمه پس از جریان در سطح زمین از خود موادی برجای میگذارد و به دنبال آن روز به روز بر حجم توده مخروطی شکل و زیبای آن افزوده میشود، آب این چشمه از نظر معالجه امراض جلدی شهرت داشته و خواص درمانی و بیوفیزیولوژیکی دارد، آب چشمه سرد و به علت شوریاش غیر قابل شرب است.
چشمه گراوان علاوه بر این ویژگیهای منحصر به فرد در طبیعتی زیبا و کنار رودخانه هرمزآباد واقع است و تودهای زیبا از جنگلهای بلوط و چشمه پر آب کانی کُردان نیز در نزدیکی آن قرار دارند به طوری که سالانه گردشگران زیادی را از اقصی نقاط کشور به خود جلب میکند.
هر سال با فرا رسیدن فصل بهار چشمه گراوان طبیعت زیبای منطقه را چشماندازی زیباتر میبخشد و میزبان آنان میشود.
سردشت طبیعت بکر زیبایی دارد و آبشار آن مهمترین جاذبه طبیعی این منطقه به شمار میآید، در این منطقه آثار تاریخی ویژهای نیز کشف شده که هنوز در دست مطالعه و بررسی است.
آبشار شلماش از مهمترین آبشارهای حوضه زاب در مسیر رودخانه، شلماش است که به امتداد شمال غربی و جنوب شرقی در پایین دست “ویسک” و “چشم تمو” بر رودخانه زاب میریزد این رودخانه درست روی گسل فرعی روستای “آلمان” و روستای “شلماش” جاری است.